مشکلات خون رسانی و گوارشی همیشه موجب به وجود آمدن امراض و بیماری های سخت در انسان می شوند. یکی از این اختلالات با نام فیشر یا شقاق مقعدی شناخته می شود که البته بسیار هم رایج بوده و در آن، ابتدای ناحیه مقعد دچار زخم و ترک می شود. این ترک گاهی اوقات با خون ریزی و البته دردهای فوق العاده شدید همراه است. به سبب بروز این اختلال در افراد، اجابت مزاج سخت و گاه ناممکن خواهد شد. در ادامه اطلاعات جامع تری در خصوص این بیماری ارائه خواهیم داد.

بیماری فیشر چیست؟

بر اساس علم پزشکی و تحقیقات انجام شده روی متابولیسم بدن و گفته گلناز دشتی دکتر فلوشیپ زیبایی در کلینیک زیبایی زنان ، از نظر تئوری این مشکل زمانی رخ می دهد که جریان خون کمتری در قسمت پشتی مقعد به حرکت در می آید. از طرفی افزایش فشار داخلی می تواند در ابتدا سبب بروز یک ظاهر مانند زخم یا شکاف شود، اما به مرور و در اثر عدم رسیدگی این اختلال هر لحظه بدتر شده و حتی بعد از گذشته مدتی، ورم ها، تصلب بافت ها و همین طور بریدگی ها بیشتر و در نتیجه آن، فرد دچار مشکلات شدید کلیوی خواهد شد.

در حادترین حالت، فرد نمی تواند مدفوع را دفع نموده و در نهایت لازم است که عملیات جراحی و درمان خیلی سریع روی او انجام شود. در نهایت می توان گفت که این بیماری در اثر عوارض سوء مصرف انواع فیبر و همین طور عدم توجه به شرایط فیزیکی و رژیم غذایی است. هر عاملی که جریان خون را دچار اختلال می کند می تواند سبب بروز این بیماری گردد.

انواع فیشر

به طور کلی انواع فیشر در انسان ها به دو دسته بندی کلی تقسیم می گردد.

●فیشر حاد

فیشر حاد شرایط عموماً بدی دارد و به راحتی در ناحیه مقعد قابل تشخیص خواهد بود. در واقع وقتی فرد به آن دچار می شود، زخم های بزرگی در ناحیه مقعد او دیده می شود که بسیاری از آنها رگه های خونی بوده و خیلی زود تبدیل به زخم هایی سخت می شوند که اجابت مزاج را کاملاً برای فرد دردناک و غیرممکن می سازد.

●فیشر مزمن

این نوع فیشر معمولا نیاز به مدت زمان دو ماه خواهد داشت. در شرایط معاینه عموماً پزشک زخم فیبروز را تشخیص می دهد.  ضمن این که در انتهای زخم فیشر نیز پاپیلای بزرگ دیده شده و باید بررسی های مقعدی، رکتومی و بیماری های التهای مانند کولیت، کرون و سلیاک انجام گردد. احتمال وجود تومور نیز خواهد بود. این بیماری می تواند در خط وسط مقعد ایجاد گردد و فاصله ای 1 الی 2 سانتی متری از نقطه مرکزی مقعد خواهد داشت. در هر حال نسبت به نوع قبلی تشخیص آن سخت تر است و نیاز به مدت زمان بیشتری دارد.

علائم بیماری شقاق مقعدی چیست؟

این بیماری زمانی که خود را نشان می دهد ممکن است با علائم مختلفی قابل تشخیص باشد. حتی گاهی می توان اختلال را پیش بینی کرد. موضوع مهم این است که حتی می تواند نشان دهنده بیماری های حاد روده، انسداد روده و در شرایط بدتر، سرطان و کیست روده باشد. از جمله مهم ترین عواملی که نشان می دهد فرد یا به این بیماری دچار شده یا به زودی با آن درگیر می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تورم و التهاب شدید در ناحیه مقعد
• سرخی اطراف مقعد و وجود حالتی نظیر سوختگی
• ایجاد ترک ها و شکاف های گاها سطحی در اطراف پوسته مقعد
• ایجاد زائده هرچند کوچک در اطراف پوست مقعد
• خونریزی در هنگام اجابت مزاج
• شروع درد زمانی که مدفوع در حال دفع شدن است و ادامه دار بودن درد بعد از آن
• سوزش و خارش در ناحیه مقعد بعد از هر بار اجابت مزاج
• احساس درد و تیر کشیدن های ناگهانی در حین اجابت مزاج
• خروج ترشحاتی شبیه به چرک و خون ریزی یا بافت های آلوده از مقعد در حین اجابت مزاج و یا قبل از آن

 در صورتی که فرد با هر کدام از اختلالات زیر مواجه بود، می بایست خیلی سریع به پزشک مراجعه نموده و در خصوص آن، توضیحات لازم بر حسب وضعیت و شرایطی فیزیکی و متابولیسم را دریافت کند.

راه های درمان بیماری فیشر

به طور کلی روش درمان بیماری فیشر بر اساس شرایط فرد متفاوت است. به همین منوال نخست این اختلال باید توسط پزشک معالج و ترجیحاً متخصص این حوزه بررسی شود. در درجه اول اگر فرد دچار وضعیت حاد این بیماری نباشد، احتمالاً پزشک برای او دارو تجویز خواهد نمود.

●درمان دارویی

در این روش معمولا از پماد های موضعی، قرص های بهبود شرایط روده و گردش خون، پروبیوتیک ها و همینطور انواع مخمرهای مصنوعی استفاده می شود تا به مرور شرایط روده بهبود یابد. ضمن این که یک رژیم غذایی سفت و سخت نیز برای فرد وضع می شود تا شرایط جریان خون و البته انسداد روده او کنترل گردد.

●درمان به روش جراحی فیشر

روش های جراحی نیز بسته به شرایط متفاوت بوده و می تواند فیشرکتومی، اتساع دریچه مقعد و یا جراحی به روش اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد باشد. در هر حال عمل جراحی با بیهوشی انجام شده و بافت های اضافه کنترل و در صورت نیاز علائم بیمار نیز به صورت مداوم پیش از عمل چک می شود. البته این روش دردسرها و عواقب خاص خود را دارد.

●درمان فیشر با لیزر

روش دیگر از درمان مشکلات ناحیه مقعد همانند؛ درمان هموروئید با لیزر یا درمان فیشر با لیزر خواهد بود که این روز ها، محبوب تر، مرسوم تر و بهترین و البته با کمترین عوارض و درد است. می توان گفت که از نظر بازگشت پذیری و درمان هم جز بهترین گزینه ها است. در رابطه با نحوه انجام باید گفت که لازم است شکاف، وسعت و نوع بیماری بررسی و بر اساس آن همه چیز مشخص گردد. در این روش نیاز به بیهوشی خواهد بود.

چطور از فیشر جلوگیری کنیم؟

البته که شقاق مقعدی عموماً نشان دهنده یک رژیم غذایی نامناسب است. یک سری روش ها وجود دارد که یا از بروز این بیماری جلوگیری کرده و یا باعث می شود که در شرایطی که هنوز جدی نشده است، از طریق پماد، روش های درمانی و داروها کنترل شود. در هر حال مهم است که این موارد به خاطر سپرده شود، چون برخی پزشکان حتی بعد از لیزر و جراحی فیشر نیز آن را برای شما تجویز می کنند.

بهتر است که در دوران ابتلا به این بیماری، پس از جراحی و یا موارد مشابه:

• رژیم غذایی شما سالم و حاوی سبزیجات و فیبر، کاهو، ذرت و... باشد..
• در هنگام خروج مدفوع، زمان کافی برای انجام این کار را بدهید.
• ناحیه مقعد همواره خشک نگهداری شود.
• در صورت خشکی مقعد، از محلول ها و لوسیون های نرم کننده و انواع ژل های آلوئه ورا استفاده شود.
• هنگام اجابت مزاج زور نزنید و سعی کنید در صورت ابتلا به یبوست در همان لحظه اول تشخیص، به پزشک مراجعه کنید.
• در صورتی که مبتلا به IBS یا سندروم روده تحریک پذیر هستید به پزشک مراجعه کنید.
• اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، از داروهای مخصوص استفاده نموده و رژیم سرسخت بگیرید.