با این واکسن همیشه جوان بمانید | ژاپن واکسن جاودانگی ساخت
تاریخ پزشکی را شاید بتوان در یک عبارت خلاصه کرد: «تلاش برای طولانیکردن زندگی انسان از طریق کاهش اسبابِ درد».
جاودانهشدن، یکی از قدیمیترین هوسهای بشری است. بسیاری از ادیان و مذاهب (از یهودیت گرفته تا بودیسم) نسخههایی از جاودانگی را در فلسفه خود دارند: از «بهشت» و «عدن» در ادیان ابراهیمی گرفته، تا «تناسخ» در مذهب هندو.
«داشتن زندگی طولانی»، همیشه نشانهای از خوشبختی و رستگاری بوده است. مثلا، در ایران، آرزوی اینکه شخص ۱۲۰ سالگیاش را ببیند («ایشالا ۱۲۰ ساله شی!»)، اشاره به دورههای طولانی در فرهنگ زردشتی دارد که هر ۱۲۰ سال یک بار به نقطه شروع خود میرسیدهاند.
با این همه، انسان همواره تلاش کرده که خودش هم طول عمرش را افزایش بدهد: تاریخ پزشکی را شاید بتوان در یک عبارت خلاصه کرد: «تلاش برای طولانیکردن زندگی انسان از طریق کاهش اسبابِ درد».
همین تازگی اما این مسابقه وارد مرحله تازهای شده است. گروهی به نسبت بزرگ از دانشمندان ژاپنی، میگویند واکسنی را برای حذف سلولهای معروف به «زامبی» تولید کردهاند که در نتیجه تزریق آن میتوان طول عمر انسانها را افزایش داد. (اصل مقاله را میتوانید در اینجا پیدا کنید.)
نتیجه این تحقیقات در مجله علمی Nature Aging منتشر شده که یکی از نشریات جانبیِ مجله بسیار معتبر Nature به حساب میآید. اما اگر این مدعا حتی نزدیک به واقعیت هم باشد، رخدادی انقلابی به وقوع پیوسته است. با این همه، میتوان پرسید الزامات اقتصادی-اجتماعیِ «پیر نشدن» برای انسان چیست؟
تلاشها برای جاودانهشدن در طول تاریخ زندگی انسان روی این سیاره، همیشه ادامه داشته و البته، در گذر زمان، متوسط طول عمر انسان را افزایش داده است. پژوهشها نشان میدهند که در دوره «پارینهسنگی» (Paleolithic)، که حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار سال پیش تمام شد، متوسط عمر انسانها بین ۲۲ تا ۳۳ سال بوده است.
در اروپا در دروه «قرون وسطی اولیه» (از حدود سال ۵۰۰ تا حدود سال ۱۰۰۰ میلادی)، متوسط عمر انسان تنها حدود ۳۵ سال بوده و هر چند باورش سخت است، آمارهای «سازمان بهداشت جهانی» (WHO) نشان میدهند که در دهه ۱۹۵۰ میلادی، متوسط عمر انسان در سطح جهان، تنها ۴۵ تا ۴۸ سال بوده است. (وضعیت بهداشت در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین، موجب افت میانگین شده بود.)
بر اساس برآوردها، در دوران پارینهسنگی (که ۱۰ تا ۱۲ هزار سال پیش تمام شد) متوسط عمر انسان بین ۲۲ تا ۳۳ سال بوده است.
جدیدترین آمارها (۲۰۲۰-۲۰۱۹ میلادی) که از نهادهای مختلفی مانند UN DESA وابسته به سازمان ملل متحد گرفته شده، نشان میدهند که متوسط عمر انسان در سراسر جهان، اکنون بین ۷۲٫۶ تا ۷۳٫۲ سال است. (به عنوان نمونه، جدولِ این لینک را ببینید.)
بنابراین، آدمیزاد به یک معنا واقعا قدم به قدم خودش را به جاودانگی نزدیک کرده و در طول ۱۰ هزار سال گذشته، به طور متوسط میانگین طول عمر خود را ۲٫۵ برابر کرده است. با این همه، بسیاری از پزشکان معتقدند که زندگی توام با سلامتی بالاتر از ۱۰۰ سالگی فعلا یک رویا است.
اما ظاهرا انسان خیلی سخت متقاعد میشود که باید در جایی متوقف شود و وقتی «سرمایه» وجود داشته باشد، بلندپروازیها هم بیشتر میشوند. «جف بزوس»، ابرسرمایهدار آمریکایی و دومین فرد ثروتمند جهان، یکی از کسانی است که احتمالا این طور فکر میکند.
«جف بزوس»، ابرسرمایهدار آمریکایی، در استارتاپی سرمایهگذاری کرده که میخواهد روند پیری را معکوس کند.
چندماه پیش، خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه «بزوس» در یک استارتاپ عجیب و غریب در «سیلیکون ولی» در آمریکا سرمایهگذاری که هدفش معکوسکردن روند پیری است. گزارشها نشان میدهند که با سرمایهگذاری «بزوس» در استارتاپِ «آلتوس لبز» (Altos Labs)، حقوق و مزایای دانشمندانی که در آن کار میکنند، به شکلی قابلتوجه افزایش یافته و به سالانه یک میلیون دلار هم میرسد!