کدام واکسن کرونا در مقابل اومیکرون مقاوم هست؟

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: هرچند پیش‌بینی‌های اولیه حاکی از آن است که سویه جدید ویروس کرونا راحت‌تر از گونه‌های قبلی می‌تواند از سیستم ایمنی فرار کند، اما واکسن‌ها به‌ویژه دز سوم، همچنان سطح مناسبی از آنتی‌بادی‌ها را ایجاد می‌کنند و مردم همچنان باید واکسن بزنند.

دکتر حمید سوری در پاسخ به این سوال که آیا انواع واکسن کرونا می توانند با سویه امیکرون مقابله کنند؟ اظهار داشت: زمان بیشتری نیاز است تا به طور دقیق مشخص شود واکسن های فعلی کرونا چه تاثیری روی سویه جدید ویروس کووید ۱۹ (اومیکرون) دارند و به عبارتی تا چه حد می توانند با این ویروس مقابله کنند.

اپیدمیولوزیست افزود: اگرچه بررسی های اولیه نشان می دهد این جهش‌ کاهش حفاظت و درجه‌ای از فرار ایمنی را به همراه دارد، اما می توان از تجربیات سویه دلتا نتیجه‌گیری معقولی داشت که تمام محافظت‌ها در برابر این سویه خاص از بین نمی رود.

این استاد دانشگاه بر لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی تاکید کرد و گفت: مردم در کنار تزریق واکسن، همچنان باید از ماسک استفاده کنند، دست‌ها را مرتب بشویند و از حضور در اماکن سرپوشیده و شلوغ و همچنین دورهمی ها خودداری کنند.  

سوری به همه هموطنان توصیه کرد که حتما واکسن‌ کرونا را دریافت کنند و گروه های پرخطر مانند سالمندان و بیماران خاص هم نسبت به تزریق دز واکسن یادآور کرونا (بعد از سپری شدن فاصله معین) اقدام کنند.

وی یادآور شد: هرچند نمی توان آینده را به دقت پیش‌بینی کرد، اما با اقدامات پیشگیرانه می توان خود را برای آینده آماده کرد. از طرفی نسبت به سال های گذشته، تجربیات، اندوخته های علمی و ابزارهای بسیار بیشتری برای مقابله با این ویروس داریم که باید به نحو مطلوب از آنها بهره بگیریم.

سوری خاطرنشان کرد:‌ دکتر آنتونی فائوچی مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا اعلام کرده است که سویه تازه کشف‌ شده ویروس کرونا به نام اومیکرون ممکن است بسیار عفونی بوده و نسبت به سایر واکسن‌های موجود کمتر قابل‌ پیشگیری باشد، اما هنوز خیلی زود است که آن را با نوع دلتا مقایسه ‌کنیم.  

وی یادآور شد:‌ "تغییرات بسیار غیرمعمولی" در ژنوم کووید-۱۹ وجود دارد که نشان می‌دهد با گونه های قبلی متفاوت است. هرچند این مشخصات بسیار متفاوت از سایر سویه ها است و این موضوع سبب نگرانی می شود و برخی جهش‌ های سویه جدید در دلتا نیز یافت می‌شود، اما سویه جدید، دلتا نیست.

سوری تاکید کرد: این جهش‌ها با افزایش قابلیت انتقال و فرار سیستم ایمنی بدن افراد مرتبط است، گونه جدید اومیکرون پنجمین نوع نگران‌کننده COVID-۱۹ است که برای اولین بار در آفریقای جنوبی شناسایی شده است.  

گفتنی است، محققان آفریقای جنوبی ۲ هفته پیش گونه ای جدید از ویروس کرونا را شناسایی کردند که با عنوان B.۱.۱.۵۲۹ شناخته می‌شود و دارای جهش‌های چندگانه است.

سازمان جهانی بهداشت، این گونه جدید را به عنوان یک گونه نگران کننده معرفی و بر اساس ترتیب الفبای یونانی، آن را «اومیکرون» نام‌گذاری کرده است. در حال حاضر این اومیکرون در دست‌کم ۴۵ کشور جهان از جمله در آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، اسکاتلند، دانمارک ، استرالیا، هنگ کنگ، کانادا، اتریش، ایتالیا، بلژیک، جمهوری چک، فرانسه، سوئد، اسپانیا، آمریکا و آلمان تایید شده است.

ویروس کرونا به کمک پروتئینی به نام اسپایک، وارد سلول‌های بدن شده و باعث بیماری کووید-۱۹ می‌شود. حدود ۳۰ تغییر یا بیشتر در پروتئین اسپایک در نوع اومیکرون مشخص شده است که ۲ برابر جهش‌های نوع دلتا است. نیمی از این جهش‌ها در ناحیه ای بوده که ویروس کرونا به کمک آن به سلول بدن انسان متصل شده، وارد آن شده و باعث عفونت می‌شود.

جهش‌ها در این ناحیه ویروس می‌تواند باعث شود دستگاه ایمنی (یعنی آنتی‌بادی‌های ساخته شده بعد از واکسیناسیون یا عفونت قبلی) ویروس را کمتر از قبل تشخیص دهد و خطر عفونت با اومیکرون افزایش یابد.

حداقل سه جهش در اومیکرون، به ویروس برای فرار از شناسایی شدن توسط آنتی‌بادی‌ دستگاه ایمنی کمک می‌کند. ظاهراً جهش دیگری هم توانایی آن را برای ورود به سلول‌های انسان افزایش می‌دهد و باعث انتقال بیشتر آن می‌شود.