علت گرانی اینترنت چیست؟| گلایه مردم از گرانی سرسام آور اینترنت

درحالی‌که وزارت ارتباطات اعلام کرده هنوز مصوبه‌ای برای تغییر تعرفه ابلاغ نشده، گزارش‌های کاربران از گران شدن شدید اینترنت برخی شرکت‌ها خبر می‌دهد

از سال پیش وزارت ارتباطات زمزمه نیاز به افزایش قیمت اینترنت و ترافیک مصرفی کاربران را با نام «اصلاح تعرفه‌های ارتباطی» کلید زد اما درحالی‌که هنوز مصوبه‌ای در این رابطه به نتیجه نرسیده گزارش‌های کاربران از افزایش قیمت شدید اینترنت از سوی برخی خدمات‌دهندگان خبر می‌دهد.

کاربران در شبکه‌های اجتماعی مختلف و همچنین در تماس گلایه خود را از افزایش شدید قیمت اینترنت ابراز داشته‌اند. به‌گفته آنها گران شدن این‌چنینی اینترنت باعث می‌شود با بالارفتن هزینه‌های حیاتی زندگی عملا آنها چاره‌ای جز قطع یا کم کردن مصرف اینترنت خود نداشته باشند. به‌عنوان نمونه براساس مدارک مشاهده شده شرکت شاتل بدون اطلاع‌رسانی به کاربران خود اقدام به افزایش قیمت سرویس‌های خود با تغییر سرویس به مدل اصطلاحا طلایی کرده است. براساس پیش‌فاکتوری که توسط خبرنگار برای ماه فروردین۱۴۰۱ مشاهده شده این شرکت برای مشترکی که در ماه اسفند سال۱۴۰۰ برای اینترنت یک‌ماه با سرعت ۴مگابیت بر ثانیه ۸۱۷۵۰۰ریال پرداخت کرده پیش‌فاکتوری با مبلغ 1308000ریال صادر کرده است. این مسئله برای دریافت همان سرویس به‌معنای افزایش قیمت ۶۰درصدی به‌حساب می‌آید. هر چند این شرکت نام سرویس خود را بدون اطلاع‌رسانی به کاربران به طلایی تغییر داده اما درصورتی که کاربر بخواهد همان هزینه قبلی را پرداخت کند و به سرویس قبلی بازگردد تنها یک سوم ترافیک مصرفی گذشته را خواهد داشت.همچنین هزینه هر گیگابایت ترافیک مصرفی هم از ۲هزار تومان به ۴هزارتومان افزایش صد درصدی قیمت داشته است. قیمت ۵گیگابایت ترافیک نیز از ۱۰هزار تومان در سال گذشته به ۲۰هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

در سایت این شرکت هم ترافیک مصرفی سرویس‌ها نسبت به اسفند به‌شدت کاهش پیدا کرده است. به‌عنوان مثال درحالی‌که ترافیک سرویس ۸مگابیت بر ثانیه این شرکت در اسفندماه با ۳۵۰گیگابایت ترافیک ۹۳هزارو۷۵۰ تومان بوده است این سرویس در جدول منتشر شده در سایت با ۱۰۰گیگابایت ترافیک یعنی کمتر از یک سوم گذشته به ۱۰۰هزار تومان افزایش قیمت داشته است.

همچنین گزارش‌هایی از افزایش قیمت بسته‌های اینترنت شرکت مخابرات هم منتشر شده است. طبق تصاویر و اطلاعاتی که کاربران در مورد قیمت اینترنت مخابرات منتشر کرده‌اند، این شرکت قیمت بسته‌های اینترنتی خود را ۱۰۰درصد افزایش داده است؛ به‌طوری که قیمت ۵۰۰گیگابایت اینترنت ماهانه از ۱۶۰هزار تومان به ۳۰۰هزار تومان رسیده است. هرچند روز گذشته شرکت مخابرات ایران اعلام کرد هزینه‌های اینترنت مشترکان خود را براساس تعرفه‌های ابلاغی سال۱۳۹۶ محاسبه کرده و هنوز افزایشی در این زمینه رخ نداده است.

برنامه وزارت ارتباطات 

براساس اعلام مقام‌های سازمان تنظیم مقررات یا رگولاتوری هنوز هیچ مصوبه‌ای برای تغییر تعرفه‌های ارتباطی به تصویب نرسیده است. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اما در روزهای پایانی سال گذشته اعلام کرده بود تعرفه اینترنت در نیمه دوم فروردین۱۴۰۱ افزایش خواهد یافت؛ اما پیش از اعمال تعرفه‌های جدید، این موضوع اطلاع‌رسانی خواهد شد.

وزیر ارتباطات در مصاحبه نوروزی خود درباره گران شدن اینترنت گفته بود: یکی از شعارهای دولت سیزدهم این بود که کف مصرف را برای مردم با یک تعرفه مناسب (در حد رایگان) درنظر بگیریم. در حال کار روی این موضوع هستیم که آن کف را که مردم برای زندگی به آن نیاز دارند با حداقل تعرفه در اختیار مردم قرار دهیم. با این حال، مثل همه کالاها و خدمات اگر امکان داشت که جلوی تورم را گرفت، می‌توانستیم جلوی افزایش تعرفه اینترنت را هم بگیریم. با این حال، اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند باعث توسعه نیافتن شبکه می‌شود و درنهایت دود آن به چشم خود مردم می‌رود. یعنی کیفیت شبکه کاهش پیدا می‌کند. به هرحال باید در این مورد بهینه‌سازی‌ صورت بگیرد که هم مردم کمتر متضرر شوند و هم چرخ توسعه این صنعت بتواند به چرخیدن ادامه دهد.

البته افزایش قیمت‌های اینترنت اکنون در حالی صورت گرفته که عملا کیفیت اینترنت کاربران هیچ بهبودی پیدا نکرده است.

خطر کاهش دسترسی مردم به اینترنت 

امیر ناظمی، رئیس سابق سازمان فناوری اطلاعات درباره خطر گران شدن اینترنت برای کشور می‌گوید: یک استاندارد جهانی وجود دارد که مجموع هزینه‌های ارتباطی یک خانوار نباید بالاتر از 2درصد هزینه‌های یک خانوار باشد وگرنه اقتصاد دیجیتال رشد پیدا نمی‌کند. به‌عبارت دیگر،اگر هزینه اینترنت برای خانواده‌ها زیادتر شود از سبد خانوار حذف می‌شود و خانواده‌ها وارد این دنیای دیجیتال نمی‌شوند. این به‌معنای آن است که بعد از مدتی با یک جامعه‌ای روبه‌رو می‌شدیم که دچار شکاف دیجیتال شده است. یعنی افراد برخوردار رشد پیدا می‌کنند و افراد کم‌برخوردار از این رشد محروم هستند. از سوی دیگر خدمات‌دهنده‌های اینترنت می‌گویند به‌خاطر افزایش هزینه‌ها افزایش پیدا نکردن تعرفه‌ها به‌معنای عدم‌توسعه شبکه خواهد بود.

آرش کریم‌بیگی، مدیرعامل شاتل موبایل می‌گوید: حداقل 7سال است که تعرفه تلفن همراه در حوزه دیتا تغییر نکرده، حدود 6سال است که در حوزه ویس تغییری نداشتیم و حدود 18سال است که قیمت پیامک افزایش پیدا نکرده است. عدم‌افزایش قیمت باعث می‌شود که سرمایه‌گذاری اپراتور برای توسعه به‌شدت کاهش یابد یا حتی متوقف شود که اکنون این اتفاق رخ داده است. همچنین اپراتور ناچار می‌شود که از هزینه‌های نگهداری شبکه کم کند که روی کیفیت سرویس اثر می‌گذارد. باید توجه کرد وقتی توسعه کاهش یابد، با افزایش مشترکان و افزایش مصرف، کیفیت کاهش می‌یابد. این در حالی است که طی این سال‌ها، همه‌‌چیز از شیر تا قیمت پراید افزایش داشته است. تنها خدمتی که طی این سال‌ها در ایران تغییری نکرده، تعرفه خدمات ارتباطی (پیامک، دیتا و ویس) است.