علت قطعی برق لورفت/قاچاق برق همه را غافلگیر کرده!
قطع برق در ایران به مرحله‌ای بحرانی رسیده است که تاثیر بسیار زیادی بر ابعاد مختلف زیست اقتصادی مردم اثرگذاشته است و بیم آن می‌رود که تاثیرات این بحران، از سطح خرد به سطوح کلان اقتصاد تسری پیدا کند.
قطعی سراسری برق در کشور، باعث شده که نارضایتی فراگیری در میان عموم مردم از عملکرد دولت در روزهای پایانی حیاتش پدید بیاید و کار به عذرخواهی از ناحیه وزیر نیور بیانجامد. هرچند در پاییز سال گذشته نیز همراه با آلودگی فراگیر و شدید ناشی از سوختن مازوت در نیروگاه‌ها، کشور به خاموشی فرو می‌رفت اما تکرار این وضعیت، بسیاری را بر این داشته تا بی رودربایستی متصدیان اجرایی کشور را به چالش بکشند و از دلایل واقعی این رویه، طرح پرسش کنند. علی صوفی، وزیر تعاون در دولت اصلاحات در گفت‌وگو با گسترش نیوز، به دلایل بروز مشکلات در این زمینه پرداخت که مشروح آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید.
چرا به مردم آدرس غلط می‌دهید برای قطعی برق؟
وزیر پیشین تعاون در پاسخ به پرسشی پیرامون دلایل اصلی بروز خاموشی‌های سراسری در کشور اظهار داشت: متاسفانه شرایطی در کشور به وجود آمده که دیگر مردم را محرم نمی‌دانند. در حالی که به قول حضرت امام، ولی نعمتان اصلی این انقلاب همین مردم هستند و باید همیشه با آن‌ها صادق باشیم. این را تاریخ هم به ما اثبات کرده که هر وقت صادقانه مشکلات را با مردم در میان گذاشتیم، مردم همراهی بیشتری با مسئولین و کلیت نظام کرده‌اند. در این شرایط صداقت و شفافیت، حلقه مفقوده وضعیت حکمرانی فعلی در ایران است که هیچ کس صادقانه با مردم سخن نمی‌گوید. ظرفیت تولید نیروگاه‌های کشور، به طور کامل فعال نیست و این در شرایطی است که چیزی حدود ده درصد از برق تولیدی و مصرفی کشور برق آبی یا همان هیدروالکتریک است. پس نباید به مردم آدرس غلط خشکسالی را بدهیم. ما در دولت اصلاحات و حتی در زمان دولت سازندگی هم که کشور با ویرانی‌های ناشی از جنگ دست و پنجه نرم می‌کرد، روبرو بودیم و با این حال، سرعت سرمایه‌گذاری در صنعت برق به حدی بود که همپای افزایش تقاضا برای مصرف برق عمومی (به دلیل افزایش جمعیت)، رشد صنعتی و اقتصادی کشور نیز همچنان پرشتاب بود. مگر می‌شود بدون سرمایه‌گذاری در صنعت برق، به رشد اقتصادی دست پیدا کرد؟
قاچاق رسمی برق ارزان در کشور علت قطعی برق است!
علی صوفی در ادامه خاطرنشان ساخت: مطابق با آمارهای دولتی، در حال حاضر کشور مقادیر بسیار بیشتری از گذشته، امکان سرمایه‌گذاری برای استخراج بیت کوین را در اختیار کشورهای لهستان، هند، ترکیه و چین قرار داده است که از برق ارزان در کشور، برای ماین کردن حداکثر بهره‌برداری را می‌کنند. مشکل قاچاق گازوئیل و بنزین ارزان، کم بود و حالا قاچاق رسمی برق در خود خاک ایران با مجوز دولت نیز به مشکلات قبلی اضافه شده است. از همه این‌ها که بگذریم دو مشکل اساسی وجود دارد. بخشی از ظرفیت نیروگاه‌ها که در جریان واگذاری دارایی‌های دولتی واگذار شد، در اختیار نهادهای خاص است که تصمیم گرفتند از ظرفیت تولید برق خود، در حوزه استحصال بیت کوین استفاده کنند. برخی دیگر هم معتقدند که قیمت برق فعلی صرفه اقتصادی ندارد و دولت باید قیمت برق را آزاد کند و تا زمانی که قیمت برق آزاد نشود، این نیروگاه‌ها با حداکثر ظرفیت برق تولید نمی‌کنند. مشکل دیگری که این زمینه وجود دارد این است که سرمایه‌گذاری در صنعت برق بسیار ناچیز بوده که اکنون خودش را نشان می‌دهد.
عدم سرمایه‌گذاری یا سرمایه‌گذاری غلط؟
وزیر پیشین تعاون در پایان یادآور شد: عدم سرمایه‌گذاری در شرایطی به چشم آمده که کشور درگیر تحریم و ورشکستگی بسیاری از صنایع و کارخانجات است و مصرف پیشین برق این بنگاه‌های اقتصادی از تقاضای کل برق کاهش پیدا کرده است و این شاید عمق فاجعه را بیشتر به نمایش بگذارد. دولت گذشته هم به رغم ایجاد ظرفیت نسبتا زیاد در صنایع نیروگاهی کشور، عمدتا اقدام به ساخت نیروگاه‌های گازی کرد که هرچند ساخت این نیروگاه‌ها زودبازده است و از تکنولوژی پیچیده‌ای نیز برخوردار نیست اما در بازه‌های زمانی کمتر از یک سال نیاز به اورهال و تعمیرات اساسی دارد که باعث می‌شود در فواصل زمانی بسیار کوتاه به دلیل نیاز به تعمیرات اساسی از مدار خارج شود و کشور دچار بحران در تولید برق شود. سرمایه‌گذاری گسترده راه نجات کشور از این بحران است. اگر دولت سرمایه‌گذاری نمی‌کند، راه را برای ورود بخش خصوصی و تعاونی و همچنین سرمایه‌گذاران خارجی باز کند.