مصاحبه با احسان خواجه امیری در مورد ازدواج و مسائل دیگر
بهانه مصاحبه ما با احسان خواجه امیری می توانست خیلی چیزها باشد؛ از فراهم کردن شرایط انتشار آلبوم جدیدش تا آلبوم تازه «پدر» که همین چند روز پیش وارد بازار موسیقی شد، تا دوباره نام احسان خواجه امیری و پدرش را روی زبان ها بیندازد. بهانه ما اما برای نشستن پای صحبت های او اتفاق دیگری بود؛ احسان در نظرسنجی مجله به عنوان محبوب ترین خواننده پاپ انتخاب شد تا گفت وگوی ما یک موضوع کاملا ویژه داشته باشد.
در منزل احسان خواجه امیری مهمان بودیم؛ او و همسرش میزبان های مهربانی بودند و ۴ساعت تمام جواب سؤال های ما را با آرامش و حوصله دادند، سؤال هایی که از هر دری پرسیده شد؛ از آلبوم های موسیقی، ارتباط با پدر، داستان زندگی مشترک و همه اخبار ریز و درشتی که در تمام این سال ها در اطراف خواننده مورد علاقه شما وجود داشته؛ جواب تمام این سؤال ها را از زبان احسان خواجه امیری بخوانید.
● اولین کارهایی که کردم
اولین مصاحبه مطبوعاتی ام را خوب به یاد دارم؛ در مجله «رخصت پهلوان» . آن زمان اول دبیرستان بودم و این مصاحبه به دلیل کلیپی بود که برای پدرم ساخته بودم، فقط کار آهنگسازی انجام می دادم. اوایل که کار می کردم به دلیل شنیده شدن و دیده شدن آلبوم، کار نمی کردم، به عشق خود کار، تلاش می کردم. یادم می آید پدرم یک دوربین فیلمبرداری از خارج برایم خریده بود و من هم کارهای او را برایش کلیپ می کردم.
● پدرم دوست نداشت من راه او را بروم
قرار نبود که من خواننده شوم و کاملا به طور اتفاقی پا به این مسیر گذاشتم. نه اینکه اصلا برنامه ریزی برای این کار نداشتم نه، منظورم این است با این تفکر که باید تمرین کنم ، کنسرت اجرا کنم و کسب درآمد برایم شود نبود، به دلیل عشقم به موسیقی این کار را از کودکی دنبال کردم. بعدها متوجه شدم از این علاقه ام به موسیقی می شود پولی هم درآورد. پدرم دوست نداشت که من خواننده شوم، می گفت، تا دانشگاه در رشته مهندسی قبول نشوم حق خوانندگی ندارم اجازه نداشتم که در رشته موسیقی تحصیل کنم و فقط اجازه تحصیل در رشته مهندسی را داشتم روزی که دانشگاه قبول شدم دو ماه بعد اولین آلبومم را منتشر کردم. ترس پدرم از گذشته خودش بود، دوست نداشت آن اتفاق هایی که برای خودش پیش آمده بود برای من هم اتفاق بیفتد. پدرم آنقدر از خوانندگی صدمه دیده بود و ناملایمات متعدد را در جامعه موسیقی تجربه کرده بود که دوست نداشت من هم همان راه را دنبال کنم.
● فکر نمی کردم به این جایگاه برسم
اوایل برای خواننده های دیگر آهنگسازی می کردم. برای پدرم در ۱۶ سالگی یک آلبوم از آهنگ های قدیمی خودش جمع آوری کردم و یکی، دو آهنگ هم خودم ساختم. برای خواننده هایی که می خواستند تمرین کنند می خواندم اما آنها با اینکه سن من خیلی کمتر از آنها بود، نمی توانستند همان کار را که من می خواندم تکرار کنند. هرچه تلاش می کردند نمی توانستند. خیلی ها هم به من می گفتند که چرا خودم نمی خوانم. در نهایت آنقدر تشویقم کردند تا کم کم به این سمت کشیده شدم. باید اعتراف کنم هیچ وقت فکر نمی کردم به این جایگاه برسم و خواننده معروفی شوم که کنسرت های متعدد برگزار می کند. در سال ۸۱ که من کارم را تازه شروع کردم فقط یکی، دوکنسرت برگزار می شد. فضا، فضای امروز نبود که موزیسین درآمدی به دست بیاورد و کنسرتی برگزار شود. اولین کنسرت های پاپی که با تماشاگر زیادی برگزار شد. البته باید بگویم همیشه نیاز به برگزاری این کنسرت ها وجود داشت اما به این نیازها کم توجهی می شد.
● ریاضی در زندگی کمکم کرد
در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کردم و فکر می کنم ریاضی صددرصد توانسته در زندگی به من کمک کند. اینکه چطور قدم بردارم و برایند یکسری از اتفاق ها چطور پیش می رود؛ به نظر من زندگی ریاضی است. زندگی دو دو تا چهار تا انجام دادن است. اینکه شما کاری را انجام می دهی و کاری را انجام نمی دهی و بعد از آن، یک نتیجه ای می گیری و این خود معادلات ریاضی است. همین ریاضی باعث شد من با برنامه ریزی پیش بروم. من هیچ وقت خواننده ای نبودم که با یک آلبوم منفجر شوم و به قول خودمان بترکانم. من آرام آرام پیش رفتم. آلبوم اولم که به بازار آمد ۱۰۰ هزار نسخه به فروش رسید و آلبوم دومم ۱۲۰ هزار نسخه و همین طور کم کم برای موفقیتم تلاش کردم و مجموعه کارهایم باعث شد احسان خواجه امیری بشود احسان خواجه امیری، نه فقط با یک ترانه.
● داستان عجیب آشنایی و ازدواج
برخلاف من که محافظه کار و حسابگر هستم پدرم اصلا اهل حسابگری نیست. خیلی وقت ها از پدرم پرسیده ام:« پدر، ترانه آهنگت را چه کسی ساخته است » او جواب می دهد نمی دانم، چه فرقی می کند. آن وقت من برای یک بیت ترانه ام دو ماه معطل می شوم. باید بگویم اصلا موافق آن سبک زندگی کردن نیستم.
● داستان آشنایی و ازدواج ما
لی لا: شایعه راجع به ازدواج ما واقعا زیاد بود. ما خیلی اتفاقی در سال ۸۳ با هم آشنا شدیم و بعد از ۵ سال آشنایی، ازدواج کردیم.
احسان: من دوست داشتم زودتر ازدواج کنم اما می ترسیدم.
لی لا: خب ازدواج برای ما ترسناک بود. چون هر دوی ما سن و سال کمی داشتیم روز عقد هر دو بهت زده بودیم و باورمان نمی شد.
احسان: سال اول که با هم آشنا شدیم خانواده های ما هم رفت وآمد پیدا کردند و از ابتدا قرارمان این بود که بعد از آشنایی بیشتر ازدواج کنیم.
● بدون همسرم نمی توانم زندگی کنم
این دو دو تا چهار تا کردن در کل زندگی من وجود داشت حتی برای ازدواجم. البته دو دو تا چهارتایی که احساسم در آن دخیل بود. یک مثل قدیمی همیشه بوده با کسی زندگی کن که نتوانی بدون او زندگی کنی. من با اینکه از ازدواج ترس داشتم اما دیدم بدون لی لا (همسرم) نمی توانم زندگی کنم.
● آهنگی که احسان برای من ساخت
احسان: من برای ازدواج با لی لا همه کلیات و جزئیات را با هم در نظر گرفتم.
لی لا: رفتار و شخصیت احسان باعث شد بخواهم با او ازدواج کنم و به نظرم رفتار خوب یک فرد از هر چیز دیگری برای زندگی مهم تر است.
احسان «با خنده»: یعنی تیپ و قیافه من را نمی پسندی.
لی لا: احسان یک ترانه به من هدیه داده که فقط من و خانواده ام آن را شنیده ایم. کاری است که به نظر من از همه آهنگ های احسان احساسی تر است.
احسان: یک شب ساعت ۱۲ شب آهنگ «هرچی آرزوی خوبه مال تو» را ساختم. زنگ زدم به لی لا. برایش پای پیانو آهنگ را زدم و خواندم. خیلی خوشش آمد. فردای آن شب هم از تلویزیون پخش شد.
لی لا: یادم می آید با صدای تلفن از خواب پریدم. وقتی آهنگ احسان پشت تلفن را گوش کردم حسابی احساساتی شدم. البته باید اعتراف کنم من اصلا آدم احساساتی نیستم، همیشه در کنسرت های احسان متعجب می شوم که چرا مردم با صدای او اشک می ریزند. من هیچ وقت آنقدر احساساتی نمی شوم که در چنین موقعیتی قرار بگیرم اما آن شب آهنگ احسان به طور عجیب و غریبی به دلم نشست.
● چرا آن آهنگ گل کرد
من وقتی آهنگ «هرچی آرزوی خوبه مال تو» را خواندم هنوز تجربه آهنگی را نداشتم که مردم خیلی دوست داشته باشند و ورود زبان همه شود اما این آهنگ را با احساس خاصی خواندم که خودم دوستش داشته باشم. به نظرم علت اینکه آهنگم بین مردم طرفدار پیدا کرد، جوششی بودن کار بود. برای بعضی از کارهایم تلاش می کنم که آهنگ موفقی از آب دربیاید اما برای آن آهنگ اصلا تلاشی نکردم. آن ترانه هم اولین ترانه ای شد که بین مردم محبوبیت پیدا کرد.
● چیزهایی که از هم می دانیم
احسان: به نظر من نقطه قوت همسرم در پشتکار اوست. هیچ وقت از کاری که انجام می دهد خسته نمی شود. نقطه ضعف او را هم در ایده آل گرایی اش می داند. همیشه می خواهد همه چیز در کامل ترین شرایط باشد و به نظر من بعید است که همیشه همه شرایط عالی و کامل باقی بماند.
لی لا: به نظر من بزرگ ترین ضعف احسان، عجول بودن اوست. فاصله ای که بین تصمیم و کاری که می خواهد انجام بدهد نباید بیشتر از دو دقیقه طول بکشد.
احسان: فکر می کنم خیلی از تصمیماتی که تا به امروز گرفته ام، درست بوده و امروز نتیجه آن را گرفته ام. حتی تصمیماتی که شاید در سن پایین و در زمان کم تجربگی گرفته ام، تا جایی که خیلی از تصمیمات من به نحوی تبدیل به الگو برای بقیه موزیسین ها شده است.
لی لا: نقطه قوت احسان را هم در این می بینم که هر کاری را تصمیم بگیرد انجام می دهد. اگر بگوید از فردا می خواهم عکاسی کنم از فردا خیلی خوب عکس می گیرد. اگر بخواهد صدابرداری انجام بدهد به خوبی از عهده آن برمی آید.
● ظاهرم همیشه برایم مهم بوده است
چون جزئیات برایم خیلی مهم است، همیشه یک ایدئولوژی برای خودم دارم و معتقدم جزئیاتی که در زندگی اتفاق می افتد مهم است. اگر بخواهیم فکر کنیم به دنیا می آییم و زندگی می کنیم و بعد از دنیا می رویم و نتیجه اش می شود مردن، دیگر این زندگی بی ثمر بوده است.
به همین دلیل سعی کرده ام چه در زندگی شخصی ام و چه در آثار و کارهایم به جزئیات توجه بیشتری داشته باشم. بنابراین برای پوشش و آراستگی ظاهری ام هم تلاشم را کرده ام و هیچ وقت در مورد این موضوع سهل انگاری نکردم و ظاهر مرتب همیشه برایم مهم بوده است.
در آلبوم آخرم هم سعی کردم این تصور معمولی که در مورد من وجود داشت که مردم من را با کت و شلوار، استودیو و عکس دست زیرچانه به یاد می آورند را از بین ببرم. قبل از اینکه یک خواننده رسمی باشم یک جوان ۷ ۲۶ساله هستم و بعد از آن خواننده ای هستم که تعدادی کار کلاسیک هم خوانده ام.
● پسر ایرج یا احسان مستقل؟
خیلی ها می خواستند موفقیتی که من کسب کرده بودم را به پای تلویزیون بگذارند. اوایل که می گفتند پسر ایرج است هرچه دارد از پدرش دارد. بعد از آلبوم من و بابا، تهیه کننده ها آمدند سراغم که در تلویزیون بخوانم (آن دوران مد بود که خواننده ها بیایید در تلویزیون ۵ آهنگ بخوانند و مقداری پول دریافت کنند) .با اینکه پیشنهادهایی که به من می دادند از دستمزد آن دوران خیلی بالاتر بود ولی پیشنهادشان را نپذیرفتم. به هیچ وجه روی صحنه نرفتم و همچنین کار مشترک دیگری هم با پدرم نخواندم.
● با شهرت کنار آمده ایم
لی لا: معروفیت احسان در این چندسالی که با هم آشنا شدیم کم کم و سال به سال بیشتر شد. من و احسان با هم با این معروفیت کنار آمدیم. به نظر من، رفتار طرف مقابل در آسیب خوردگی همسر نسبت به شهرتش خیلی تأثیر دارد. من آنقدر به شوهرم اطمینان دارم که به هیچ وجه حساسیتی روی مسئله شهرت و معروفیت او ندارم. اما خب نمی شود محدودیت های زندگی برای یک فرد مشهور را نادیده گرفت.
احسان: وقتی برای خواستگاری به منزل همسرم رفتم هنوز دانشجو بودم.
لی لا: آن موقع من احسان خواجه امیری را به عنوان یک خواننده نمی شناختم.
● «آبان» و «تیر» زیر یک سقف!
لی لا: احسان متولد آبان ماه است و فکر می کنم عجول بودن هم یکی از خصوصیات آبانی هاست و البته آبانی ها باهوش هم هستند و همیشه دوست دارند سرگروه یک گروه باشند.
احسان: لی لا متولد تیرماه است. تیری ها افراد منطقی و سازگاری هستند. خیلی کم پیش می آید که بخواهند با کسی دعوا کنند. یکی دیگر از خصوصیات آنها جمع آوری وسایل قدیمی شان است. لیلا وسایلی را از دوران کودکی اش نگه داشته که پدرومادرش هم باورشان نمی شود هنوز آن وسایل را دارد.
● اول خواست خدا، بعد تلاش من
همیشه همه چیز دست من نیست و من اصلا انسان کاملی نیستم اما تلاشم را می کنم. مثلا هفته گذشته در محمودآباد کنسرت داشتم، همکارانم در فضای باز لب دریا سن ساخته بودند ولی یکدفعه باران شروع کرد به باریدن و همه چیز خراب شد. خب اتفاقی بود که پیش آمد. همیشه یک اعتقادی دارم که اول باید برای رسیدن به موفقیت خواست خدا باشد و بعد تلاش من. باور قلبی من این است تا خواست خدا نباشد هیچ اتفاقی نمی افتد. گاهی پیش می آید کارها را انجام می دهی اما نتیجه نمی گیری خب این دست من نیست و ممکن است برعکس آن هم پیش بیاید.
● من وسواسی ام
وقتی کار فشرده است زندگی سخت می شود چون من وسواس های خاص خودم را برای کارهایم دارم، مثلا وقتی می خواهم عکس بگیرم خودم عکس را رتوش می کنم یا موقع ساخت کلیپ خودم در تدوین آن دخالت دارم، در صدابرداری خودم امتحان صدا و تست نهایی کار را انجام می دهم. طبیعی است همه این کارها خیلی از من انرژی می گیرد، به خصوص در کنسرت هایی که در تهران برگزار می شود.
● عاشق بچه ها هستم
احسان: در مصاحبه ای به یک خبرنگار گفتم برای آینده بچه هایمان نگران هستم و برای آیندگان نگرانم اما آن خبرنگار در روزنامه اش از طرف من تیتر زده بود؛ «احسان خواجه امیری برای آینده پسرش نگران است.» همه با من تماس می گرفتند و می پرسیدند: «احسان پسردار شده ای؟!»خب من مرتب باید سفر کنم، خب با این شرایط بچه دار شدن مشکل است.
لی لا: من عاشقانه بچه ها را دوست دارم. به دلیل علاقه ام به بچه ها مسلما دوست دارم بچه دار شوم. اما کار احسان خیلی فشرده است و به نظر من پدر باید بتواند برای فرزندش وقت بگذارد. احسان یا در سفر است یا اجرای متعدد در طول روز دارد. هروقت که شرایط کاری احسان مناسب تر شود، تصمیم به بچه دار شدن خواهیم گرفت.
● عیدهایی که در کنار هم نبودیم
لی لا: بعضی وقت ها واقعا دلم می خواهد یک زندگی معمولی داشته باشم. ۳سال است که حتی یک عید یا سال تحویل را در کنار همسرم نبودم. همیشه تنها بوده ام و چون دوست داشتم سال تحویل را خانه خودمان باشم همیشه تنها مانده ام. خب در آن زمان هرکس دیگری هم جای من بود دوست داشت یک زندگی معمولی مثل بقیه آدم ها داشته باشد. اما من برخلاف بقیه مردم همه جشن ها و عیدها را تنها در خانه می گذرانم. بالاخره اشخاصی مثل احسان باید جایی باشند که تعداد بیشتری از مردم را خوشحال کنند. به هرحال این مسئولیت به عهده او گذاشته شده است و باید مقابل آن مسئولیت در قبال مردم متعهد باشد. حتی اگر برای من ناخوشایند باشد و این بار ناخوشایند را من که همسر او هستم باید متحمل شوم.
● فرمول موفقیت در زندگی
احسان: به نظر من فرمول زندگی خواست خدا به اضافه تلاش است. عوامل بازدارنده آن هم این است که خدا نخواهد، تلاش هم وجود نداشته باشد. (با خنده)
● خدایا مرا به حال خودم نگذار
از بچگی به من یاد دادند موقع سال تحویل هر چه آرزو کنم برآورده می شود. اکنون چند سال است تنها دعایی که می کنم این است که خدایا مرا به حال خودم رها نکن. همیشه احساس می کنم هرقدر هم تلاش کنم اگر خدا نخواهد اتفاقی نمی افتد و اگر اتفاقی هم بیفتد به صلاح من نیست.
● یکی آن بالا من را دوست دارد
بعضی وقت ها باورم نمی شود چطور همه چیز دست به دست هم می دهد تا من به موفقیت برسم. انگار یک مهندس ، خیلی دقیق نشسته است و پازل ها را کنار هم می چیند . این اتفاق منجر به این شده که امروز احسان خواجه امیری بتواند از این جایگاه صحبت کند. من واقعا عقیده دارم همه چیز خواست خداست.
● به این قضیه اعتقاد داری که هرکس نان دلش را می خورد؟
من کاملا به این قضیه ایمان دارم و از نزدیک لمسش کرده ام. البته دوست ندارم درباره خودم حرف بزنم. من اهل حساب و کتابی هستم، اما بین نزدیکانم این را به چشم دیده ام. آدم هایی که با اینکه به هیچ وجه افراد مدیری نبودند به دلیل خوب بودن شان در زندگیشان درنماندند.
لی لا: من هم قبول دارم هر کس نان دلش را می خورد. به نظرم یکسری از آدم ها را خدا بغل شان کرده و مواظب شان است. احسان هم جزو آن دسته از آدم هاست؛ البته این رابطه دوطرفه است. تا وقتی از این طرف رابطه برقرار نشود از آن طرف هم اتفاقی نمی افتد.
● روزی هزار مرتبه می گویم خدا را شکر
من اصلا از شرایطی که دارم ناراضی نیستم. سختی های آن را تحمل می کنم؛ خانواده ام هم تحمل می کنند اما لذت های کارم خیلی بیشتر از سختی های آن است. همین که می توانم آنقدر انرژی از هموطنانم بگیرم باعث تلاش بیشتر من می شود. مواقعی است که خیلی خسته ام و فکر اینکه همسرم در خانه تنهاست اذیتم می کند اما همین که این سعادت را دارم و می توانم در لحظه سال تحویل در مناسبت های مشابه تعداد زیادی از هموطنانم را شاد کنم یا با رفتن روی صحنه می توانم برق شادی را در چشمان مردم ببینم، خدا را هزار مرتبه شکر می کنم که این توفیق را به من داده است. همیشه در کنسرت هایم بالای ۱۰ مرتبه پشت میکروفن می گویم خدایا شکرت… البته در کنار این تا به امروز تلاشم را کرده ام و در مقابل مسئولیت فردی ام در خانواده کوتاهی نکنم.
لی لا: احسان سعی می کند همیشه نبودن هایش را جبران کند.
● یعنی شما در نهایت با غیبت های او کنار می آیید؟
لی لا: همان اندازه که احسان از کارش لذت می برد من نیز لذت می برم. همان میزان که او سود می کند، من نیز سود می برم. با مردم با احترام حرف می زنم.
● همیشه خود واقعی ام هستم
تو خواننده پرکاری هستی. آدم فکر می کند آیا به خاطر مسائل مالی پرکارهستی یا علتش این است که می خواهی در این حرفه موفق باشی؟ رضایت مردم چقدر برایت مهم است؟ یعنی اگر روزی به جایی برسی که از نظر مالی بی نیاز شوی آن وقت باز هم به همین اندازه کار می کنی؟
احسان: سعی می کنم کارم را مدیریت کنم. اینکه بگویم به دلیل پول کار نمی کنم دروغ است، به هر حال شغل من خوانندگی است. اما جلب رضایت مردم برای من واقعا مهم تر از پول است. از ابتدا هم همین طور بوده است. کسانی که کنسرت های من را دنبال می کنند می دانند هیچ کدام از کنسرت های من شبیه به کار قبلی ام نبوده است. حتما یک اتفاق جدید به اجراهایم اضافه می کنم که شبیه کنسرت قبلی ام نباشد.
البته همیشه هم روی صحنه مرتب و اتوکشیده هستی.
من همیشه خود واقعی ام بودم، همان طور که دلم می خواسته صحبت کردم. فقط روی سن کمی مودب صحبت می کنم.
چون وظیفه خودم می دانم با مخاطب مودب رفتار کنم. احساس می کنم آنها به من احترام گذاشته اند؛ من هم باید با آنها با احترام رفتار کنم و مثل بعضی از دوستان که روی سن خیلی راحت صحبت می کنند حرف نمی زنم. اما به هیچ وجه معذب نمی شوم.
● رژیم مخصوص خوش صدایی
صدایت را چطور حفظ می کنی. رژیم غذایی خاصی داری؟
احسان: نگهداری از صدا هم کار سختی است. بیشترین چیزی که همیشه به صدای من آسیب می رساند سرماست. خیلی وقت ها حتی در اوج گرمای کیش در تابستان هم مجبور می شوم کولر را خاموش کنم. همچنین شب ها نباید شام بخورم. اگر غذا بخورم نمی توانم بخوانم. در بیشتر کنسرت هایم از گرسنگی ضعف می کنم چون تا پایان اجرا نباید غذا بخورم.
لی لا: هر وقت می رویم کیش عزا می گیریم!
● شبی که صدایم رفت!
در یکی از اجراهایم روی سن در ساوه صدایم کاملا MUTE شد. هیچ وقت این اتفاق بد را فراموش نمی کنم. تا چند دقیقه همه فکر می کردند دارم با آنها شوخی می کنم، باورتان نمی شود در آهنگ اول صدایم کاملا از بین رفت در حدی که نمی توانستم به مخاطبانم توضیح بدهم. ماجرا از این قرار بود که قبل از اجرا برای ساختن سن جوشکاری انجام داده بودند که با رفتن من روی سن گرد و غبار آهن به حنجره من وارد شد. هرچقدر آب خوردم صدایم درنیامد که نیامد؛ در ابتدا همه می خندیدند و فکر می کردند دارم با آنها شوخی می کنم در نهایت مجبور شدم خداحافظی کنم و بروم. تا یک ماه بعد هم نتوانستم بخوانم…
همیشه کابوس این قبیل اتفاق ها را می بینم، به خصوص نزدیک کنسرت هایم در تهران. آنقدر استرس می گیرم که نکند سرما بخورم. نکند صدایم بگیرد، گاهی هم پیش می آید از اضطراب زیاد مریض می شوم. در آن لحظه دام می خواهم زمین دهان باز کند و من را ببلعد.
● ساده ترین شغل دنیا
در یکی از کنسرت هایم بین دوسانس آمبولانس آمد به من سرم وصل کرد تا حالم خوب شود و بتوانم سانس بعد را اجرا کنم. جالب اینجاست که اصلا نگذاشتم مردم متوجه شوند که دارم بیهوش می شوم. سانس دوم هم هیچ کس متوجه وضعیت بد من نشد؛ البته هر کاری سختی های خودش را دارد. بیشتر کارها از خوانندگی مشکل تر است، مردم به سختی پول درمی آورند. هیچ شغلی آسان نیست جز بابا پولداری.
● شغل دیگر
کار موسیقی در ایران سختی های خاص خودش را دارد، با این شرایط به فکر شغل دیگری در کنار خوانندگی ات هستی؟
همیشه و از روز اول شغلم این دغدغه با من بوده است چون پدرم را دیدم که ۳۰ سال نتوانست کار کند. هر روز به این موضوع فکر می کنم. تصمیم هایی هم گرفته ام. در این چند سال هم حسابی پرکار بودم. مرتب به سفر می رفتم، به همین دلیل تصمیم هایم را نتوانستم به مرحله اجرا دربیاورم.
● من و دوستان عالی قدر شاعرم
کیفیت اشعار چقدر روی خوانندگی ات تاثیر دارد؟
ترانه برایم خیلی مهم است. از روز اول کارم سعی کردم با بهترین ها شروع کنم. در ۱۸ ۱۷سالگی ام رفتم سراغ بزرگ ترین شعرای روز کشورمان. در کنارشان خیلی آموختم. افشین یداللهی یکی از بزرگ ترین معلم های زندگی من است.
معیار خوب بودن یا بد بودن شعر را چه کسی تشخیص می دهد؟ خودت یا با شخص خاصی مشورت می کنی؟
ترازوی من سلیقه ام است ولی خب با کسانی که کار کرده ام که بزرگ بوده اند و همیشه توانسته ام به آنها اعتماد کنم. سواد من در مقابل آنها ناچیز است.
● یک اتفاق بزرگ در راه است
به نظر من آلبومی موفق است که مجموعه آهنگ های آن ، مجموعه خوبی باشد و شما دوست داشته باشید تمام مجموعه را گوش بدهید. من سعی کردم از روز اول برای آلبوم آخرم که به زودی منتشر می شود، یک تفکر را بخوانم. نمی خواستم از ۱۰ شاعر ترانه بگیرم خیلی هم کار مشکلی بود چون شعر جوششی گفتن کار آسانی نیست. به جرات می توانم ادعا کنم آلبوم آخرم نقطه عطف هنری من است.
لی لا: من اولین کسی هستم که کارهای احسان را گوش می دهم. به نظر من هم آلبوم در حال انتشار آلبومی متفاوت تر از بقیه کارهای اوست. خیلی یکدست و عاشقانه است؛ البته چون من سواد موسیقی ندارم مثل یک شنونده از عموم مردم نظر می دهم.
● فرق کنسرت هایی که در جنوب برگزار می شود
در هر برنامه ای آدم متفاوتی می شوم در یک اجرا که فضای آن خیلی رسمی است کاملا رسمی برنامه اجرا می کنم. نوع ادبیاتم ادبیات رسمی است و در جای دیگر گرم و صمیمی. مثلا کنسرت هایی که در جنوب ایران برگزار می شود خیلی پرحرارت است. آنقدر انرژی زیاد است که تو صدای خودت را نمی شنوی. در اهواز کنسرتی برگزار کرده ام که آنقدر مردم پرشر و شور شده بودند که مجبور شدم برای شنیدن صدای خودم هدفون روی گوشم بگذارم.
● من دزدی نمی کنم
اتفاقی که این روزها خیلی مد شده است برداشتن ملودی از کشورهای دیگر به خصوص منطقه بالکان یا یونان است. به طور مثال آقای … خیلی از این شیوه برای ساخت آهنگ هایش استفاده کرده است. تو این شیوه کار کردن را می پسندی یا خیر؟
نه اصلا نمی پسندم. به نظرم این کار فرقی با دزدی ندارد.
یاد گرفتن از جاها و افرادی که از ما جلوتر هستند اتفاق خوبی است اما اینکه از ملودی کارهای دیگران استفاده کنی کار پسندیده ای نیست. برداشت موسیقی از کار بزرگان مثل بتهوون و موتزارت که استادان آنها را آنالیز کرده و تدریس می کنند اشکالی ندارد. برای من هم پیش آمده که از تلفیق دو صدا یا از نحوه گرفتن آکورد خوشم آمده و از آنها ایده گرفته ام اما اینکه یک ملودی را کامل کپی کنم نمی پسندم. به نظرم ایده گرفتن اشکالی ندارد. اصلا اساس موسیقی همین است.
تونوعی اصالت را برای کار خودت قائل هستی اما وقتی در بازار یک کار کپی منتشر می شود با استقبال زیاد روبه رو می شود. دلسردی برای تو به وجود نمی آورد؟ به هر حال ممکن است بتواند در متر و معیار موفقیت تجاری هم دخیل باشد؟
ما مخاطب داریم تا مخاطب. من فکر نمی کنم مخاطبان احسان خواجه امیری اصلا چنین انتظاری از او داشته باشد. بیشتر مخاطبان کنسرت های من افراد تحصیلکرده و سطح بالای جامعه هستند. مخاطبان من نوجوان ها نیستند که بیایند داد بزنند و بروند. طرفدارهای من می آیند از من موسیقی درست بشنوند. نمی آیند که یک شعر سطحی گوش بدهند. من همیشه تفکرات افرادی را خواندم که برای خودشان حرفی برای گفتن دارند. کسی که با آن تفکرات توانسته است ارتباط برقرار کند طبیعتا انتظار کپی از من را ندارد.
● من و خبرنگار ها؛ همدیگر را دوست نداریم!
در مسابقه ای که مجله زندگی ایده آل بین خوانند ه های خودش برگزار کرد شما انتخاب اول مخاطبان به عنوان بهترین خواننده موسیقی پاپ سال۱۳۹۰ بودی اما خبرنگارهای حوزه موسیقی هیچ کدام انتظار چنین نتیجه ای را نداشتند. دلیل این موضوع چیست؟
اصولا خبرنگارها رابطه خوبی با من ندارند، چون من هم رابطه خوبی با آنها ندارم. به نظرم این اتفاق خوبی نیست اما آنقدر این دوستان مطبوعاتی برای من مشکل ایجاد کرده اند که ترجیح می دهم بیشتر اوقات گفت وگوی مطبوعاتی نداشته باشم. برایم پیش آمده ۶ماه ممنوع کار شدم، برای اینکه در ختم مرحوم استاد بیات در بهشت زهرا خبرنگاری آمد با من گفت وگو کرد، من روحم هم خبر نداشت از کدام نشریه دارند با من گفت وگو می کنند، بعد متوجه شدم که من با یک رادیوی خارج از کشور صحبت کردم. به همین دلیل ۶ماه ممنوع کار شدم. …خاطره خیلی بدی بود و من واقعا مقصر نبودم. من چطور می توانستم در آن لحظه متوجه شوم یک نفر در بین آن همه خبرنگار برای رادیوی مشکل دار مصاحبه می گیرد. یک بار واقعا از یکی از دوستان خبرنگار آزرده شدم، جشنواره امسال کنسرت برگزار کردم و واقعا کنسرت خوبی بود. خیلی با آبرو کنسرتم برگزار شد و همه هم راضی بودند. فردای آن روز دیدم در یک روزنامه تیتر زده شده است: «اجرای ناامیدکننده احسان خواجه امیری.» واقعا دلم شکست. چرا باید چنین اتفاقی برای من بیفتد؟ با اینکه وقتی متن را خواندم متوجه شدم منظورشان از نورپردازی سالن و تاخیر در اجرای کنسرت بود. چرا باید یک خبرنگار چنین تیتری بزند؟ بنابراین سعی کردم فاصله ام را با قشر روزنامه نگارها حفظ کنم. حتی اگر این فاصله گرفتن به نفع من نباشد.
● آنها تحت تأ ثیر ماهستند
نظری وجود دارد که موسیقی ایرانی هنوز از لس آنجلس تغذیه می شود ، آیا این مسئله را قبول دارید؟
نه به هیچ وجه. فکر می کنم موسیقی داخلی و رسمی بیشتر شنیده می شود. حتی از کسانی که اسم و رسم دارند خارج از ایران می خوانند اما طبیعتا اگر ما رسانه قانونی داشتیم بهتر از این هم می توانست باشد. همین الان هم خواننده های آن طرف تحت تأثیر ما هستند. حتی غیرمجازهای ما بهتر از غیرمجاز های آن طرف است. من خودم در آمریکا بودم و دیدم که مردم بیشتر آهنگ های ما را گوش می کنند.
● فقط با رضا صادقی عکس دارم
در برنامه سال تحویل احساس کردم شبکه ۳ انتخاب بهتری برای من خواهد بود. با اینکه مجری گری احسان علیخانی را خیلی دوست دارم اما دوست داشتم در شبکه ۳ اجرا کنم. اتفاقا اجرای رضا صادقی در برنامه احسان علیخانی را دوست داشتم اما به نظرم تعریف هایی که مهمان های برنامه از همدیگر می کردند کمی مصنوعی بود. به هر حال تفکر برنامه را دوست داشتم. بد نیست بدانید پایه گذار آن اتفاق من بودم. از ابتدا قرار بود من و رضا صادقی با هم روی سن برویم اما بعد متوجه شدم رضا با آدم های مختلفی خوانده و قصد دارد بخواند. من رضا را دوست دارم و به سلیقه اش هم بسیار احترام می گذارم اما من ترجیح می دهم که خاص بودن من همچنان باقی بماند. به غیر از رضا تا امروز با کسی عکس هم نگرفته ام.
● پدرم آنقدر پرانرژی است که…
دوست داشتم پدرم با آن صدای جاودانه و خرق عادت هایی که به وجود آورده بود در ذهن مردم باقی بماند. دوست نداشتم آلبوم جدید منتشر کند اما پدرم آنقدر انرژی دارد که با هیچ وسیله ای نمی توان او را منصرف کرد. من هم خوشحال می شوم که شادی او را می بینم اما می ترسم. موضوع این است که برخلاف محتاط بودن من پدرم احتیاط نمی کند. بنابراین آلبوم پدر را هنوز گوش نداده ام. البته همه از من سؤال می کنند و من هم یک جوری موضوع را رفع و رجوع می کنم.
● من و پسرم
اگر روزی پسردار شوی دوست داری مثل خودت بار بیاید یا نه؟
همیشه برایم سخت بوده با آدم هایی مثل خودم کنار بیایم اما با آنها نتایج بهتری به دست می آورم. به طور مثال اخلاق مدیر برنامه من درست مثل خودم است. خیلی آدم باهوشی است و در کنار او اتفاقات خوب را تجربه کرده ام.
شما اگر پسردار شوید دوست دارید اخلاقش به احسان شباهت داشته باشد؟
لی لا: بعضی از اخلاق های احسان را دوست دارم. اگر پسرم استعداد پدرش را داشته باشد بدم نمی آید راه او را پیش بگیرد.
● مردم با صدای رضا خاطره دارند
اگر از بین خواننده های پاپ می خواستی به ۵ نفر رأی بدهی به چه کسانی رأی می دادی؟
(با خنده ) رتبه اول را به خودم می دادم! اما جدا از شوخی رضا صادقی و محسن یگانه را دوست دارم. مازیار فلاحی را می پسندم، چون حس درستی دارد اما با محسن چاووشی نمی توانم ارتباط برقرار کنم.
بعد از شادمهر که مردم خیلی دوستش داشتند، رضا صادقی محبوبیت دارد. مردم با آهنگ هایش خاطره دارند. به نظرم شادمهر حیف شد؛ جزو هنرمندانی بود که از دست دادیم. با آلبوم «مسافر» او زندگی کردم. کپی های شادمهر، حمید عسگری و محسن یگانه هم توانستند تا حدودی موفق باشند.
● این طوری شد که استقلالی شدم
معمولا در خانواده ها بچه ها از خانواده شان پیروی می کنند من هم استقلالی بودنم را از مادر و دایی هایم به ارث برده ام. در همه جا هم با افتخار اعلام می کنم که استقلالی هستم. البته امسال در دو بازی پرسپولیسی دوآتشه بودم. آن بازی هایی که اگر پرسپولیس گل می زد به نفع استقلال تمام می شد. عجیب ترین بازی ای که در زندگی ام دیدم دربی دومی بود که استقلال از دقیقه ۸۰، ۳گل از پرسپولیس خورد. باور کنید گل اول را که خوردیم گفتم باختیم و بد ماجرا این بود که به همه ایران زنگ زده بودم و کری خوانده بودم اما بعد از بازی مجبور شدم خودم تلفنم را خاموش کنم! بین تیم های خارجی، در این چندوقت اخیر آنقدر بارسلونا خوب فوتبال بازی کرد که هیچ کس نمی تواند طرفدار بارسلونا نباشد اما قبلا تیم محبوبم منچستر بود.
● روی پای خودم ایستادم
درست است که من در خانواده ای نسبتا مرفه بزرگ شدم اما به جرأت می توانم بگویم روی پای خودم ایستادم و فرد خودساخته ای هستم. با اینکه هروقت هرچه خواستم خانواده ام برایم تهیه کردند اما من فقط از شرایط خوب خانواده ام استفاده کردم. با این حال آهنگسازی اولین آلبوم پدرم که تمام شد ، از پولی که از تهیه کننده گرفته بودم، دستمزد پدرم را کامل دادم در حالی که یک الف بچه بودم. یادم می آید اولین دستمزدی که برای برنامه کودک دریافت کردم ۵۰هزار تومان بود. آهنگی که به سفارش سازمان آب و فاضلاب ساختم. آن وقت ها ۱۶ ۱۵ سالم بود.
● دکتر اصفهانی یک الگوی خوب است
خیلی از حرکاتی که زمانی محمداصفهانی انجام می داد الگو قرار می دادم. به نظرم کارهای او در شأن یک هنرمند واقعی است. آقای اصفهانی قبل از من خواننده بودند. دکتر همیشه یک سبک شعر را ادامه داد، در تلویزیون پلی بک نمی خواند و هرکاری را قبول نمی کرد، درنهایت هم اعتقادات شان را دنبال می کردند من پرستیژ او را الگوی کارم قرار دادم.
● دعوای دو آدم غد
لی لا: خیلی کم پیش می آید که من و احسان با هم دعوا کنیم اما گاهی به دلیل غد بازی هایمان با هم جروبحث داریم، متاسفانه هردوی ما آدم های غدی هستیم اما هروقت من آزرده می شوم احسان از دلم درمی آورد و ماجرا کش دار نمی شود.
احسان :مدیریت مالی ما در خانه به عهده کمد پایین اتاقمان است! به صورت مشترک هروقت پول لازم داریم از کمد پول برمی داریم.
لی لا: احسان رانندگی کردن را دوست ندارد بنابراین متناسب با سلیقه من اتومبیل مان را خریداری کردیم. درمورد دکور منزلمان هم سلیقه احسان به کار گرفته شد. من همیشه به سلیقه او اطمینان دارم. البته در خیلی از مواقع با هم خرید می رویم.
احسان :اصلا نمی توانم ترافیک شهر را تحمل کنم. از شلوغی شهر عصبی می شوم.
احسان :یکی از اتاق های خانه ام را تبدیل به استودیو کرده ام.
لی لا: آنقدر زمان هایی که تنها در خانه می مانم زیاد است که ترجیح می دهم استودیوی احسان در خانه باقی بماند.
● دوستان صمیمی من
همه بازیکن های استقلال دوست های صمیمی من هستند. گاهی فوتبال هم با هم بازی می کنیم. بین موزیسین ها هم با زانیار و سیروان خسروی رفاقت داریم. با سام درخشانی هم که در همسایگی من است رفت و آمد دارم. اما به طور کلی اهل رفت و آمدهای خیلی عجیب و غریب نیستم.
● تک جمله ها
اولین جمله ای که به ذهنت می رسد را برای هرکدام از افرادی که نام می برم بگو:
قلعه نویی: انسان موفق و باهوش
محسن چاووشی: نمی توانم درکش کنم
استقلال: قهرمان
علی دایی: اسطوره
احسان علیخانی: مجری توانا
حامد بهداد: جنجال
مهران مدیری: نابغه
فرزاد حسنی: مسلط
ایرج: پدر
کی روش: هندوانه دربسته
مازیار فلاحی: با احساس
شجریان: استاد
بنیامین: خلاق
ایرج قادری: خدا بیامرزدشان
مجله زندگی ایده آل